Du học nghề ở Đức được trợ cấp đào tạo bao nhiêu?

Nếu bạn muốn tìm việc làm ở Đức, nền kinh tế số 1 châu Âu, quốc gia rất mạnh về khoa học kỹ thuật, một lựa chọn tốt nhất là tham gia một chương trình đào tạo nghề kép. Các chương trình đào tạo này thường kéo dài từ hai năm đến ba năm rưỡi. Các chương trình này kết hợp giảng dạy tại các trường học với đào tạo thực tế tại một công ty. Vì loại chương trình đào tạo nghề này bao gồm hai phần nên được gọi là đào tạo nghề “kép” (Duale Ausbildung).

Vừa học, vừa kiếm tiền

Tại Đức, sinh viên theo học chương trình đào tạo nghề kép sẽ được nhận tiền trợ cấp đào tạo hằng tháng từ công ty mà họ làm việc. Số tiền bạn kiếm được phụ thuộc vào nghề nghiệp, công ty và tiểu bang mà bạn sống. Trong năm đào tạo thứ hai và thứ ba, bạn thường kiếm được nhiều hơn một chút so với năm đầu tiên. Trung bình một thực tập sinh kiếm được khoảng 900 - 1.000 euro/tháng. Tùy thuộc vào nghề nghiệp và khu vực, mức lương của bạn có thể cao hơn hoặc thấp hơn.

Một phần tiền công của bạn sẽ được công ty tự động trích ra để đóng bảo xã hội. Nếu bạn kiếm được hơn 9.000 Euro mỗi năm, thu nhập của bạn sẽ phải chịu thuế thu nhập.

Thỏa ước tập thể được ưu tiên

Mức trợ cấp đào tạo tối thiểu hằng tháng, quy định trong Điều 17, là một phần của Đạo luật dạy nghề (BBiG) ở Đức, có hiệu lực từ ngày 1/1/2020.

Theo Điều 17 của BBiG, mức trợ cấp đào tạo cho đào tạo nghề bắt đầu từ 1/1/2020 là 515 euro/tháng trong năm đầu tiên đào tạo. Từ năm thứ hai, mức trợ cấp tăng 18% so với năm đầu tiên. Từ năm thứ ba, tăng 35% so với năm đầu tiên. Đối với những nghề có thời gian đào tạo là 4 năm thì mức trợ cấp của năm cuối cùng, tăng 40% so với năm đầu tiên.

BBiG cũng quy định, từ năm 2021 mức trợ cấp đào tạo trong năm đầu tiên sẽ tăng lên 550 euro/tháng. Từ năm 2022, tăng lên 585 euro/tháng. Từ năm 2023, tăng lên 620 euro/tháng.

Tuy nhiên, trong Điều 17 cũng chỉ ra rằng các công ty có thể giảm mức trợ cấp đào tạo nếu có một thỏa ước tập thể áp dụng quy định mức thù lao thấp hơn cho thực tập sinh.

Điều 17 quy định rằng, ngay cả khi thỏa ước tập thể đã hết hiệu lực, quy chế trả công của nó vẫn tiếp tục được coi là phù hợp “cho đến khi được thay thế bằng thỏa ước tập thể mới hoặc thay thế”. Do đó, mức trợ cấp đào tạo tối thiểu BBiG, chỉ áp dụng cho các công ty mà người lao động không được trả lương theo thỏa ước tập thể.

Khi luật định như vậy, nó tuân theo quyền tự chủ thương lượng tập thể đã được duy trì từ lâu ở Cộng hòa Liên bang Đức, theo đó thu nhập được xác định thông qua các cuộc đàm phán độc lập giữa công đoàn và hiệp hội người sử dụng lao động. Các thỏa ước tập thể thường quy định không chỉ tiền lương mà còn cả phụ cấp đào tạo.

Trợ cấp thường cao trong thỏa ước tập thể

Như đã đề cập, mức trợ cấp quy định của BBiG không áp dụng cho các thực tập sinh làm việc trong các công ty có thỏa ước tập thể. Thay vào đó, tiền trợ cấp đào tạo của họ dựa trên thỏa ước tập thể áp dụng cho họ.

Một số thỏa thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động chỉ áp dụng cho người lao động ở các công ty riêng lẻ; một số thỏa thuận áp dụng cho toàn bộ ngành công nghiệp; và còn những điều khác liên quan đến các ngành, nhưng chỉ áp dụng ở một số bang… Vì vậy, có rất nhiều thỏa ước tập thể khác nhau, do đó không có “mức lương tiêu chuẩn” cho thực tập sinh.

Tuy nhiên, điều đáng mừng cho người học nghề: Những người được đào tạo trong một công ty có thỏa ước tập thể, trong hầu hết các trường hợp sẽ nhận được nhiều tiền hơn mức trợ cấp đào tạo tối thiểu theo BBiG. Theo nghiên cứu của Viện Đào tạo nghề Liên bang, trợ cấp đào tạo vào năm 2018 trong năm đầu tiên đào tạo trung bình là 830 euro/tháng (phía Tây Đức), và 780 euro/tháng (phía Đông Đức) (xem hình). Trợ cấp cho năm đào tạo thứ ba là trung bình 1.000 euro (phía Tây) và 934 euro (phía Đông).

Bạn sẽ nhận được bao nhiêu tiền trợ cấp đào tạo? Câu trả lời là không có một mức trợ cấp chung cho các ngành nghề. Số tiền bạn kiếm được phụ thuộc vào các yếu tố sau:

• Phụ thuộc vào ngành nghề bạn đăng ký học: Các nghề khác nhau có mức trợ cấp khác nhau do đặc thù từng loại hình công việc.

• Phụ thuộc vào công ty đào tạo: Tùy thuộc vào quy mô lớn nhỏ, công ty có một thỏa ước tập thể mà bạn bị ràng buộc.

• Phụ thuộc theo năm đào tạo: Trợ cấp học nghề của bạn sẽ tăng lên theo năm trong tất cả các ngành nghề

• Phụ thuộc vào tiểu bang mà bạn theo học: Tại mỗi bang có luật khác nhau, có những thỏa ước tập thể giữa các công ty với liên đoàn lao động khác nhau. Một số công ty ở các bang phía Tây có trợ cấp đào tạo nghề trung bình cao hơn so với các công ty ở các bang phía Đông Đức.

Ví dụ, nghề xây dựng: 1.057 euro/tháng (phía Tây) - 861 euro/tháng (phía Đông); cơ điện tử: 998 euro (phía Tây) - 976 euro (phía Đông); cơ khí: 992 euro (phía Tây) - 947 euro (phía Đông)…

 

Tuy nhiên, bạn đừng lo. Bạn sẽ biết được ngay số tiền kiếm được mỗi tháng khi cầm hợp đồng đào tạo nghề trên tay. Số tiền của bạn sẽ tăng theo năm, năm thứ nhất bao giờ cũng thấp nhất vì thời gian học lý thuyết nhiều và bạn chưa có kinh nghiệm làm việc, các năm sau sẽ cao dần lên cùng với kinh nghiệm và năng lực thực tế của bạn.

Khoản đặc biệt

Trong thực tế, có thể xảy ra trường hợp học viên nhận được các khoản thanh toán đặc biệt bổ sung ngoài trợ cấp đào tạo. Đây thường là những phúc lợi mà nhân viên của công ty nhận được - ví dụ như phụ cấp cho lễ Giáng sinh hoặc nghỉ phép. Đôi khi các khoản thanh toán như vậy được thỏa thuận trong các thỏa ước tập thể, nhưng về nguyên tắc, đó là khoản thanh toán tự nguyện của người sử dụng lao động.

Trong một số công việc, nhân viên nhận tiền boa từ khách hàng là một phần của công việc hằng ngày. Cách làm này thường phổ biến trong các ngành dịch vụ được trả lương thấp, chẳng hạn như tiệm làm tóc hoặc kinh doanh dịch vụ ăn uống. Họ chỉ bị cấm trong dịch vụ công cộng.